کاردانو چیست؟ / معرفی ارز دیجیتال آدا
منبع : آکادمی بیت‌پین
بلاکچین شبکه کاردانو از نسل سوم بلکچین‌ها است که می خواهد مسئله مقیاس پذیری بلاچین های نسل دوم را حل کند، مانند اتریوم. نسل جدید بلاکچین ها به طور کل مشکل مقیاس پذیری را حل کرده است. ویژگی های پیشرفت کاردانو با یک فلسفه علمی شکل گرفت و در سال ۲۰۲۰ به اهداف خود نزدیک شد.
پروژه کاردانو و ارز رمزنگاری شده ADA از زمان تأسیس در سال ۲۰۱۵ تاکنون هیاهوی زیادی در جامعه رمز ارزها ایجاد کرده است. سختگیری آکادمیک که در توسعه آن اعمال می‌شود، کاردانو را در فضای ارزهای رمزنگاری تا حدودی منحصر به فرد می کند.
تاریخچه بلاکچین کاردانو
بلاک چین کاردانو توسط شخصی به نام چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) که از قضا یکی از هم‌بنیانگذاران اتریوم بوده است، توسعه یافت. با این حال که اهمیت اتریوم بعنوان یک بلاکچین مجهز به پلتفرم قرارداد هوشمند غیرقابل‌انکار است، چارلز هاسکینسون اتریوم را یک بلاک چین «نسل دوم» می‌خواند و معتقد است که اتریوم هنوز هم نیازمند توسعه است.
کاردانو از یک تیم پشتیبانی قوی بهره‌مند است. سه شرکت بزرگ و قدرتمند در حال پشتیبانی از کاردانو هستند.
این سه شرکت عبارتند از:
سازمان کاردانو (The Cardano Foundation)
شرکت IOHK
شرکت Emurgo
سازمان کاردانو (CARDANO FOUNDATION)
سازمان کاردانو یک نهاد غیرانتفاعی است که از ابتدا مسئولیت گردآوری دانشمندان و محققان از دانشگاه‌های سراسر جهان برای مطالعه و اعتبارسنجی پروتکل‌های این بلاکچین را بر عهده داشت. همانطور که پیش‌تر نیز عنوان کردیم این فرایند از سال ۲۰۱۵ آغاز شد و در نهایت در سال ۲۰۱۷ به اتمام رسید. این سازمان هنوز هم وظیفه حمایت از کاردانو و توسعه آن را بر عهده دارد.
شرکت IOHK
IOHK مخفف عبارت Input Output Hong Kong است. این شرکت در سال ۲۰۱۵ توسط چارلز هاسکینسون و یکی از شرکای وی با نام جِرِمی وود (Jeremy Wood) تأسیس شد. IOHK یک شرکت مستقل است که هدف اصلی آن استفاده از نوآوری‌های بلاک چین برای ایجاد سرویس‌های خدمات مالی برای همه افراد دنیاست. پشتیبانی از بلاک چین کاردانو تا انتهای سال ۲۰۲۰ نیز از ابتدا در دستورالعمل این شرکت قرار داشت.
شرکت EMURGO
و در نهایت Emurgo نیز یک شرکت بزرگ ژاپنیست که از کسب و کارهای نوآورانه‌ای که از بلاک چین برای دست‌یابی به اهداف خود استفاده می‌کنند حمایت می‌کند. بخش عمده بودجه IOHK از طریق قرارداد ۵ ساله این شرکت با Emurgo تأمین می‌شود. این سه نهاد با همکاری یکدیگر بلاک چین کاردانو را توسعه می‌دهند و از صحت عملکرد آن اطمینان حاصل می‌کنند.
کاردانو چیست؟
Cardano یک پلتفرم مالی مبتنی بر بلاک چین است که به تازگی مانند اتریوم امکان ایجاد و اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم کرده است؛ با این تفاوت که کاردانو خود را پیشگام می‌نامد و امنیت آن با استفاده از معماری چند لایه تأمین شده است. به گفته تیم کاردانو، سرعت و کارمزد تراکنش‌های این شبکه بسیار بهتر از بلاک چین‌های قدیمی مانند اتریوم است.
کاردانو یک بلاک چین برای اهداف عمومی است که بر اساس تحقیقات دانشگاهی طراحی شده است. این برنامه توسط یک تیم چند رشته‌ای از مهندسان، ریاضی دانان، دانشمندان و متخصصان تجارت در حال توسعه است.
ADA واحد ارز بومی شبکه Cardano است که برای انجام عملیات‌های مختلف در بلاکچین کاردانو استفاده می شود، دقیقاً مانند رابطه بین اتر (ETH) و اتریوم Ethereum است.
سازنده کاردانو مدعی حل بسیاری از مشکلات صنعت بلاکچین از طریق راه حل‌های زیر است:
- از آنجایی که سازنده کاردانو یک ریاضیدان نیز هست وی به دنبال این است که خیلی از مشکلات بلاکچین را با ریاضی حل کند تا بتواند امنیت بسیار بالاییی داشته باشد.
- جدا کردن لایه های حسابداری و محاسباتی در بلاکچین
- ساخت متد جدید رای گیری برای دارندگان رمز ارز شبکه
- ابداع مکانیسمی برای بالا بردن مقیاس پذیری
به عبارتی می توان گفت کاردانو رقیب اتریوم، ایاس و سایر پلتفرم های دارای قرار دادهای هوشمند است. اما از آنجایی که بعضی از موسسان کاردانو ژاپنی هستند این پروژه بسیار شبیه پروژه اتریوم می باشد. با این تفاوت که کاردانو خود را پیشگام در نسل سوم بلاکچین می‌داند.
نحوه کارکرد کاردانو
کاردانو به عنوان یک بلاک چین «نسل سوم» طراحی شده است، هدف آن حل مشکلات مقیاس پذیری نسل یک (به عنوان مثال بیت‌کوین) و نسل دو (به عنوان مثال اتریوم) است.
طبق نظر طرفداران این طبقه بندی، بلاک چین های نسل گذشته از گلوگاه‌های زنجیره رنج می برند که اساساً میزان توان عملیاتی آنها را محدود می کند. این امر آنها را به گزینه ای ناکارآمد برای استفاده انبوه در سراسر جهان تبدیل می کند. برای تأیید این مشکل می توانیم به دنبال نوسان زمان معاملات BTC و ETH باشیم.
کاردانو به عنوان مقایسه، قدرت محاسباتی VISA را در مستندات خود ارجاع می دهد. گزارش شده است که این شبکه به طور متوسط ۱۷۳۶ تراکنش در هر ثانیه (TPS) را با قابلیت مدیریت حداکثر ۲۴۰۰۰ TPS انجام می دهد.
کاردانو با چندین روش، بهبود کارایی را هدف قرار داده است. یکی از مهمترین ارکان این هدف سازوکار اجماع اثبات سهام (PoS) به نام Ouroboros است. Ouroboros ضمن ارائه تضمین های امنیتی قابل اثبات ، هزینه انرژی را در مقایسه با اثبات کار (PoW) کاهش می‌دهد.
راه حل لایه دوم کاردانو برای مقیاس پذیری بیشتر است. ایده لایه دوم این است که با افزودن هر گره جدید به شبکه، توان عملیاتی افزایش می یابد.
ترکیب کننده هارد فورک همچنین از ویژگی های اصلی کاردانو است که اجازه می دهد تا هارد فورک بدون وقفه یا راه اندازی مجدد در زنجیره بلوک انجام شود. موفقیت در به روزرسانی شلی شاهدی بر اثربخشی این روش است.
اوروبوروس؛ الگوریتم اجماع منحصربفرد کاردانو
همانطور که در قسمت‌های قبل عنوان کردیم، اوروبوروس الگوریتم اجماع منحصر بفرد کاردانوست. این الگوریتم اجماع در حقیقت توسط تیم کاردانو توسعه یافته است و نوع مشخصی از اثبات سهام محول شده است. بلاک چین کاردانو زمان را به بازه‌های کوچک‌تری به‌نام epoch تقسیم می‌کند. هر epoch نیز خود به بازه‌های کوچک‌تری به نام اسلات (slot) تقسیم می‌شود. کاردانو برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها، برای هر اسلات یک استخر را بعنوان نماینده بر می‌گزیند. این نماینده که رهبر اسلات یا Slot Leader (به اختصار SL) خوانده می‌شود، وظیفه اعتبارسنجی تراکنش‌های اسلات را بر عهده دارد. البته لازم به ذکر است که رهبران اسلات توسط تیم مدیریتی کاردانو انتخاب نمی‌شوند. کاردانو لیستی از استخرهای مورد اعتماد را ارائه می‌کند؛ اما در نهایت این اعضای شبکه هستند که اسلات لیدرها را انتخاب می‌کنند. با این حال هرچه یک استخر بزرگ‌تر و یا از اعتبار بیشتری برخوردار باشد، شانس بیشتری را برای انتخاب شدن بعنوان رهبر اسلات خواهد داشت.
اسلات‌ها و EPOCHها در بلاک چین کاردانو
در حال حاضر، هر epoch کاردانو از ۴۳۲ هزار اسلات تشکیل می‌شود و هر اسلات نیز ۱ ثانیه به طول می‌انجامد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که هر epoch کاردانو ۵ روز طول می‌کشد. با توجه به تعداد فعلی استخرهای کاردانو، احتمال می‌رود که استخرها هر ۲۰ ثانیه برای اعتبارسنجی انتخاب شوند و در طول یک epoch کامل، ۲۱۶۰۰ بار برگزیده شوند. برخی از اسلات‌های یک epoch می‌توانند خالی از بلاک باشند؛ اما در نهایت بیش از ۵۰ درصد بلاک‌ها باید در طول یک epoch تشکیل شوند. شما می‌توانید با مراجعه به سایت adapools.org شماره epoch، درصد پیشرفت اسلات‌ها و اطلاعات دیگری از قبیل رهبر هر اسلات را مشاهده کنید.
ویژگی‌های کلیدی کاردانو
همانطور که اشاره کردیم، نقاط قوت کاردانو فلسفه عِلمی و عَملی است. تیم توسعه دهنده کاردانو بیش از ۹۰ صفحه وایت‌پیپر برای فناوری اساسی منتشر کرده است. این پروژه دارای یک نقشه راه کاملاً مشخص است، در حالی که این شبکه می خواهد دارای امنیت، مقیاس‌پذیری و قابلیت همکاری پخته باشد.
تقریباً مانند Ethereum، امکان استفاده از Cardano بسیار زیاد است. هدف این است که به عنوان لایه پایه باشد تا برنامه‌های محتلف بر روی آن ساخته شوند.
کاردانو هنوز به وعده های بزرگ خود بطور کامل عمل نکرده است. دقیقاً مانند هر پروژه در فضای ارزهای رمزنگاری، در حالی که کاردانو در پایه‌های خود بلند پروازانه است، اما توسعه آن نسبتاً کند است.
رمز ADA چیست؟
ADA رمز کاردانو است که به نام ریاضیدان قرن نوزدهم آدا لاولاس نامگذاری شده است. ۶/۵۷ درصد از ADA در یک پیشنهاد اولیه سکه (ICO) توزیع شد، که در آن کاردانو ۶۲٫۲ میلیون دلار جمع آوری کرد.
این کوین هم یک ارز دیجیتال است و هم روشی برای انجام معاملات در شبکه کاردانو (شبیه همان چیزی که برای معامله در Ethereum به اتر نیاز دارید).
دارندگان ADA همچنین در شبکه کاردانو سهیم هستند، که می تواند در استخرهای سهام برای ایجاد پاداش های سهام مورد استفاده قرار گیرد.
نحوه نگهداری کاردانو
تعداد کیف پول‌هایی که از آدا پشتیبانی می‌کنند در مقایسه با سایر ارزهای دیجیتال نسبتاً محدود است. در ادامه تعدادی از این کیف پول‌ها را معرفی خواهیم کرد.
- کیف پول نرم‌افزاری ددالوس (Deadalus) که از نوع دسکتاپی و متعلق به شرکت IOHK است.
- کیف پول نرم‌افزاری یورویی (YOROI) که دارای انواع موبایلی و تحت وب و متعلق به شرکت Emurgo است.
- کیف پول نرم‌افزاری گاردا (Gaurda)
- کیف پول نرم‌افزاری اگزودوس (Exodus)
- کیف پول نرم‌افزاری اینفینیتو (Infinito)
- کیف پول سخت‌افزاری ترزور (Trezor) مدل تی (Model T)
- کیف پول سخت‌افزاری لجر (Ledger)، مدل‌های نانو ایکس (Nano X) و نانو اس (Nano S) ( البته لازم به ذکر است که برای نگهداری کاردانو در کیف پول‌های لجر، باید از طریق نرم‌افزار یورویی به آن متصل شوید، نه از طریق نرم‌افزار لجر لایو.)
آموزش ثبت نام و معامله ارز دیجیتال در صرافی بیت پین
نقشه راه کاردانو
نقشه راه کاردانو از ۵ فاز اصلی تشکیل می‌شود. این فازها به ترتیب بایرون (Byron)، شلی (Shelley)، گوگن (Gougen)، باشو (Basho) و ولتیر (Voltaire) نام دارند.
فاز بایرون (BYRON)
فاز اول کاردانو که بایرون نام دارد، در سپتامبر سال ۲۰۱۷ به طور رسمی توسط این تیم عرضه شد. بایرون در حقیقت امکان انتقال و خرید و فروش ارز دیجیتال آدا را برای کاربران فراهم کرد.
از دیگر دستاوردهای بایرون می‌توان به عرضه کیف پول‌های ددالوس (Deadalus) و یورویی (Yoroi) اشاره کرد. ددالوس نام کیف پول رسمی و دسکتاپی شرکت IOHK و یورویی نام کیف پول منحصر بفرد شرکت Emurgo برای ارز دیجیتال آدا می‌باشد. به گفته تیم مدیریتی کاردانو، فاز بایرون در حقیقت تلاش این پروژه برای ایجاد یک جامعه و آشنا کردن افراد مختلف با این بلاک چین و کوین مخصوص آن یعنی آدا بود.
فاز شلی (SHELLEY)
فاز شلی را می‌توان اقدام کاردانو برای افزایش و گسترش تمرکززدایی نام گذاری کرد. در این فاز تعداد نودهایی که شبکه کاردانو را اداره می‌کنند افزایش یافت. این نودها در حقیقت همان کاربران کاردانو هستند، که با تبدیل شدن به نود و مشارکت در اداره شبکه، آن را به شبکه‌ای غیرمتمرکز و البته ایمن تبدیل می‌کنند.
فاز شلی همچنین امکان استیک کردن آدا و کسب پاداش در ازای اعتبارسنجی تراکنش‌ها را میسر کرد. با راه‌اندازی شلی، کاربران به این امکان دست پیدا کردند که آدای خود را در استخرهای کاردانو استیک کنند و در ازای فعالیت درستکارانه خود، پاداش دریافت نمایند. طبق ادعای تیم کاردانو، فاز شلی تمرکززدایی شبکه کاردانو را ۵۰ تا ۱۰۰ برابر نسبت به فاز بایرون افزایش داده است. لازم به ذکر است که بر خلاف فاز بایرون که در یک زمان مشخص و با عرضه شبکه اصلی کار خود را آغاز کرد، فاز شلی در طول یک بازه زمانی و با تغییرات تدریجی به وقوع پیوست. هدف از این کار، جلوگیری از بروز مشکل در شبکه و ایجاد فضا برای تغییری آهسته و پیوسته بود. فاز شلی کاردانو پس از سال‌ها تحقیق و بررسی سرانجام در ژولای سال ۲۰۲۰ (مرداد ۱۳۹۹) به طور کامل اجرا شد. اکنون که در زمان نگارش این مقاله هستیم (آذر۱۴۰۰)، کاردانو در فاز شلی قرار دارد.
فاز گوگن (GOUGEN)
اضافه شدن قابلیت طراحی قراردادهای هوشمند اصلی‌ترین دستاورد فاز گوگن خواهد بود. در قسمت قبل عنوان کردیم که فاز شلی گام بزرگی در غیرمتمرکزسازی شبکه کاردانو به شمار می‌رود. فاز گوگن نیز با اضافه کردن امکان ساخت قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، این تمرکززدایی را بیش از پیش برای این شبکه به ارمغان خواهد آورد.
کاردانو برای کدنویسی قراردادهای هوشمند از یک زبان برنامه‌نویسی جدید و منحصر بفرد به نام پلوتوس (Plutus) بهره می‌گیرد. پلوتوس توسط تیم کاردانو و بر پایه زبان تابع‌گرای هاسکل توسعه یافته است. به همین جهت، این زبان مزایای زبان‌های برنامه‌نویسی تابع‌گرا را به قراردادهای هوشمند اضافه می‌کند.
از دیگر دستاوردهای فاز گوگن می‌توان به اضافه شدن دفترکلی با قابلیت پشتیبانی از کوین‌های مختلف اشاره کرد. چنین دفترکلی ایجاد توکن‌های جدید و متنوع برروی بلاک چین کاردانو را ممکن می‌کند.
فاز باشو (BASHO)
طبق ادعای تیم کاردانو، فاز باشو برروی افزایش کارایی و مقیاس‌پذیری شبکه کاردانو متمرکز است. در قسمت قبل عنوان کردیم که همراه با فاز گوگن، قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز به شبکه کاردانو اضافه خواهند شد. بنابراین این شبکه باید برای سازمان‌دهی حجم جدید و زیادی از اطلاعات آماده باشد و همینطور مقیاس‌پذیری شبکه را روزبه‌روز بهبود ببخشد.
سایدچین‌ها یا همان زنجیره‌های جانبی که در این مقاله به آنها اشاره کردیم، در همین فاز به کاردانو افزوده خواهند شد. می‌دانید که سایدچین‌ها، زنجیره‌هایی جانبی هستند که در کنار زنجیره اصلی قرار دارند و با آن در تعامل هستند. این سایدچین‌ها یکی از راهکارهای شبکه کاردانو برای کاهش بار زنجیره اصلی و افزایش سرعت و مقیاس‌پذیری آن می‌باشند.
فاز ولتیر (VOLTAIRE)
فاز نهایی توسعه کاردانو که ولتیر نام دارد، با هدف استقلال کامل کاردانو و محول کردن مسئولیت تصمیم‌گیری به کاربران طراحی شده است. با پیاده‌سازی کامل این فاز، کاردانو از مدیریت و نظارت شرکت IOHK خارج خواهد شد. در عوض، تمامی تصمیمات این شبکه را کاربرانی اتخاذ خواهند کرد که در این شبکه به استیکینگ پرداخته‌اند. کاردانو همچنین قصد دارد در این فاز امکان ارائه «پروپوزال‌های بهبود شبکه» را نیز به امکانات خود اضافه کند. پروپوزال‌های بهبود شبکه پیشنهاداتی هستند که کاربران برای ارتقای عملکرد شبکه عرضه می‌کنند. این پیشنهادها به رای گذاشته می‌شوند و در صورت موافقت اکثریت اعضا، اجرا خواهند شد.
بسیاری از بلاک چین‌های شناخته شده از این پروپوزال‌ها بهره می‌گیرند. پروپوزال‌های بهبود شبکه بیت کوین، Bitcoin Improvement Proposals یا همان BIP و پروپوزال‌های بهبود شبکه اتریوم، Ethereum Improvement Proposals یا همان EIP نام دارند. پروپوزال‌های بهبود شبکه کاردانو Cardano Improvement Proposals نیز (CIP) خوانده خواهند شد.
جمع بندی
در این مقاله با کاردانو آشنا شدیم، کاردانو یک پروژه بلند پروازانه است که هدف آن فراهم کردن زیرساخت های بلاکچین در اکوسیستم رمزنگاری است. در حالی که این پروژه کندتر از آنچه انتظار می رود پیش می رود، هدف بالایی نیز دارد.
آیا در نهایت این پروژه بلاکچین نسل سوم به یک پلتفرم غالب قرارداد هوشمند تبدیل خواهد شد یا اینکه خیلی کند به بازار عرضه می شود؟
آیا بلاکچین های نسل چهارم وجود دارند که بتوانند کاری را که نسل‌های گذشته انجام می دهند را بهتر انجام دهند؟ همچنان که کاردانو در نقشه راه خود پیشرفت بیشتری می کند، باید به این سوالات پاسخ داده شود.
